19 listopada – „Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu”

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Nowym Targu w trosce o zdrowie społeczeństwa podejmuje działania związane z nagłośnieniem problemu palenia tytoniu.    

            Jak każdego roku w ramach obchodów Światowego Dnia Rzucania Palenia Tytoniu zachęca osoby palące do podjęcia próby lub stanowczego zerwania z nałogiem tytoniowym.

Ten pierwszy dzień bez papierosa, to może być właśnie czwartek - 19 listopada.

Palenie tytoniu w Polsce, to poważny problem społeczny. Przynosi szkody zdrowotne i straty ekonomiczne.

Raport z lutego 2008 roku WHO M-POWER wskazuje, że każdego roku,  palenie tytoniu zabija 5,4 mln osób na świecie.

W Polsce, według danych z 2000 roku, palenie tytoniu było przyczyną 69 tys. zgonów. Najczęściej zgony występowały wśród osób w wieku 35-69 lat (43 tys. zgonów przedwczesnych).

Obecnie w Polsce pali około 29% dorosłej populacji (9 mln ludzi). Problem w większym stopniu dotyczy najbiedniejszych i niewykształconych Polaków, którzy palą znacznie częściej niż osoby bogatsze z wyższym wykształceniem. Polacy, obecnie rzadziej też podejmują próby zerwania z nałogiem.

Palenie tytoniu dotyczy  również dzieci i młodzieży. Niektórzy z nich po pierwszego papierosa sięgnęli przed ukończeniem 10 roku życia.

Poważnym problemem jest zjawisko biernego palenia. W miejscach pracy dym tytoniowy wdycha 19% niepalących Polaków, zaś w środowiskach domowych 25%.

Bierne palenie naraża zdrowie 4 mln polskich dzieci, przy których pali się w domu i miejscach publicznych.

Polskie prawodawstwo przeciwdziała epidemii palenia tytoniu. Najważniejsze obszary polityki antytytoniowej obejmuje ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn. zm.).Wprowadza ona zakaz reklam wyrobów tytoniowych, zakaz palenia w miejscach publicznych (z wyłączeniem wyznaczonych miejsc w lokalach gastronomicznych), a także nakazuje umieszczanie ostrzeżeń o szkodliwości palenia na opakowaniach, które mają zajmować 30% płaszczyzny opakowania.

W projekcie są dalsze zmiany prawne dotyczące ograniczenia palenia tytoniu.

Zmiany w ustawie będą dotyczyć:

·        uniemożliwieniapalenia tytoniu w wyodrębnionych palarniach na terenie szkół i zakładów opieki zdrowotnej;

·        wprowadzenia zakazu palenia tytoniu w lokalach gastronomicznych z możliwością udostępnienia odrębnych pomieszczeń – palarni;

·        wprowadzenia zakazu palenia tytoniu w innych miejscach publicznych, np. na przystankach komunikacji publicznej.

Zmniejszenie rozpowszechniania palenia tytoniu, to również cel Narodowego Programu Zdrowia opracowanego na lata 2006-2015. Narodowy Program Zdrowia podkreśla, iż palenie tytoniu to jeden z najważniejszych, poddających się redukcji czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz nowotworów.

Założenia programu skłaniają więc do prowadzenia działań edukacyjnych w społeczeństwie mających na celu zmniejszenie rozpowszechniania palenia tytoniu. Temu celowi służy Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na lata 2008-2011 oraz wiosenna (Światowy Dzień bez Tytoniu) i jesienna (Światowy Dzień Rzucania Palenia) kampania antytytoniowa.

Realizacja wymienionych powyżej interwencji przypomina o konsekwencjach zdrowotnych uzależnienia odtytoniowego oraz zachęca do podjęcia próby zerwania z nałogiem.

Palenie tytoniu prowadzi do uzależnienia w wymiarze psychicznym (nawyk wykonywania pewnych czynności w określonych sytuacjach) oraz fizycznym (organizm potrzebuje substancji chemicznej zawartej w papierosach, jest to nikotyna).

Do głównych objawów zespołu uzależnienia od tytoniu zaliczamy:

·        silna potrzeba używania tytoniu;

·        trudności kontrolowania tego zachowania;

·        uporczywe używanie tytoniu wbrew szkodliwym następstwom;

·        przekładanie używania tytoniu ponad inne zajęcia i zobowiązania;

·        występowanie objawów zespołu abstynencyjnego.

Wskaźnikami uzależnienia, są:

·        budzenie się w nocy „na papierosa”;

·        zapalanie papierosa w pierwszych minutach po przebudzeniu;

·        palenie dużej liczby papierosów dziennie.

Spalanie tytoniu w „papierowej koszulce” jest procesem chemicznym, w wyniku którego powstaje prawie 4000 związków chemicznych, w tym aż 40, to substancje rakotwórcze min. tlenek węgla – czad; aceton – rozpuszcza tkankę łączną, polon – substancja radioaktywna, arsen – silna trucizna, amoniak – rozpuszczalnik, chlorek winylu – używany do produkcji plastiku, cyjanowodór – gaz używany do ludobójstwa  w komorach gazowych.

Dym tytoniowy niszczy zdrowie, może być przyczyną choroby oczu – katarakty, udaru mózgu, rozedmy płuc, zawału serca, choroby żołądka i dwunastnicy, nowotworów nerek, krtani i trzustki, powoduje częste infekcje dróg oddechowych.

Obliczono, że palenie 10 papierosów dziennie, skraca życie o cztery i pół roku.

Dlatego, warto rzucić palenie, a jesienna kampania antytytoniowa pod hasłem „RZUĆ PALENIE RAZEM Z NAMI”, może być dobrą okazją do podjęcia takiej próby:

Pomoc w leczeniu uzależnienia można uzyskać u lekarza rodzinnego, a także  w Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, tel. 0 801 108 108.